به نقل از «باشگاه خبرنگاران»

جشن سده؛ یادآور هنر ایرانیان در نگهداری آتش

تاریخ انتشار: ۱۳ بهمن ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۶۵۸۹۹۴

 

جشن سده مانند جشن‌های فروردین، تیرگان و مهرگان از عهد ساسانی به یادگار مانده است.  پرونده «جشن سده» که مشترک از سوی ایران و تاجیکستان تدوین شده بود توانست در هجدهمین نشست کمیته بین دولتی پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس یونسکو در فهرست میراث ناملموس یونسکو ثبت جهانی شود.

محمد رسولی، پژوهشگر فرهنگ و تاریخ و شاهنامه شناس بیان کرد: جشن سده یکی از جشن‌های ایرانیان است و اگرچه آن طور که باید به درستی درموردش صحبتی نشده است، ولی نخستین و مهم‌ترین انقلاب صنعتی بشر است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 

وی افزود: بر اساس متون کهن مثل شاهنامه فردوسی که معتقد هستیم به طور کامل تاریخ ایران است؛ در دوره هوشنگ پیشدادی که خود هوشنگ نام یک دوره تاریخی است و صرفاً نام یک شخص نیست بشر یاد می‌گیرد که آتش را نگهداری کند و نکته مهمش این جاست؛ نه تنها بشر آتش را کشف می‌کند بلکه به خاطر رعد و برق‌ها و آتشی که در طبیعت وجود داشت بسیاری از جنگل‌ها به مراتب بیشتر از الان، دچار آتش سوزی می‌شدند. اما در آن دوره، انسان یاد گرفت که آتش را نگهداری کند و اصولاً کلمه پرستش در اصل به معنی نگهداری و پریستاری است. 

رسولی گفت: وقتی در آن دوره انسان یاد گرفت که آتش را نگهداری کند همین موضوع سرآغاز انقلاب صنعتی بشر شد. چون پس از این دوره، انسان توانست سنگ‌ها را ذوب کرده و به وسیله آن، برخی از فلزات را از سنگ‌ها جدا کند و همین امر باعث به وجود آمدن جشن سده شد.

این شاهنامه شناس گفت: اصولاً کلمه جشن، یسن است که در زبان پهلوی و حتی نوعی، اوستایی آخر به معنای نیایش است. یعنی به پاسداشت این که افراد یاد می‌گیرند آتش را نگهداری کنند به عبادت خداوند می‌پردازند و یسن یا جشن سده به وجود می‌آید. بعد‌ها به دلیل این که زرتشتیان، بسیاری از باور‌های ایرانیان را انجام می‌دادند این تصور اشتباه برای مردم به وجود آمد که جشن سده، یکی از جشن‌های زرتشتی است در حالی که این طور نیست. بلکه جشن سده یک جشن ایرانی است که نشانگر و یادآور هنر ایرانیان در نگهداری آتش است.

رسولی تصریح کرد: دو چیز در دنیا توسط ایرانیان به وجود آمد که این دو تمدن بشری را روی ریل حرکت درآورد. اول، نگهداری آتش که حتی امروزه هم، در سده بیست و یکم میلادی هر تکنولوژی و صنعتی که مشاهده می‌کنیم به وسیله روشن بودن آتش در جریان است و موتور همه ماشین ها، هواپیما‌ها و کشتی‌ها از طریق آتشی است که در موتور آن دچار تحریق می‌شود. دومین چیزی که ایرانیان کشف کردند و در اوستا وجود دارد گردونه یا چیزی است که می‌چرخد و تردد انسان را آسان کرد.

رسولی افزود: در شاهنامه به اندازه کافی درمورد جشن سده صحبت شده و جشنی است که به خاطر هنر ایرانیان در نگاهداشت آتش است و بعدها، در هر جایی که مردم تجمع می‌کردند یک آتش قرار داده می‌شد که هیچ گاه نباید خاموش می‌شد. زیرا مثل امروز نبود که براحتی آتش روشن کنند و به همین دلیل، برای آن آتشبان گذاشتند و نام آن محل، آتشکده بود.

باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری میراث و گردشگری

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: جشن سده فرهنگ و هنر ایرانیان ثبت یونسکو

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۶۵۸۹۹۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

۶۹/۲ درصد مردم ایران تلویزیون تماشا می‌کنند

مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) یک طرح نظرسنجی با عنوان «سنجش نگرش مردم در خصوص برنامه‌های صدا و سیما» با تعداد نمونه‌ی ۱۷۱۵ نفر از شهروندان ۱۵ سال به بالای سراسر کشور در «هفته آخر فروردین ماه» سال جاری، به شیوه مصاحبه تلفنی انجام داده است که مهم‌ترین یافته‌های این نظرسنجی به شرح ذیل است:

۴۰.۸ درصد «ایرانیان» شبکه سه را بیشتر از سایر شبکه‌های تلویزیونی می‌بینند، ۳۵.۲ درصد شبکه آی‌فیلم و ۲۱ درصد شبکه یک را تماشا می‌کنند. میزان تماشای این شبکه‌ها در بین «بینندگان صدا و سیما» به ترتیب از این قرار است؛ ۵۸.۹ درصد شبکه سه، ۵۰.۸ درصد شبکه آی‌فیلم و ۳۰.۳ درصد شبکه یک. ۶۹.۲ درصد «ایرانیان» بیننده برنامه‌های صدا و سیما هستند.

یافته‌های نظرسنجی ایسپا نشان می‌دهد ۳۶.۹ درصد از «ایرانیان» برنامه مردان آهنین و ۳۴.۷ درصد برنامه زندگی پس از زندگی، ۳۴.۲ درصد برنامه محفل، ۳۲.۳ درصد برنامه شب خوش، ۳۱.۸ درصد برنامه فوتبال برتر، ۲۹.۷ درصد برنامه پانتولیگ و ۲۶.۵ درصد برنامه معرکه، ۲۴.۵ درصد برنامه مهمونی، ۲۱.۳ درصد برنامه ماه خدا، ۱۸.۸ درصد برنامه ماه من، ۱۷.۲ درصد برنامه ایران دوست داشتنی، ۱۶ درصد برنامه پاورقی و ۱۲.۱ درصد برنامه برمودا را دیده‌اند.

میزان تماشای این برنامه‌ها در بین «افرادی که تلویزیون تماشا می‌کنند» به این ترتیب است؛ ۵۳.۳ درصد برنامه مردان آهنین و ۵۰.۱ درصد برنامه زندگی پس از زندگی را دیده‌اند، ۴۹.۴ درصد برنامه محفل، ۴۸ درصد برنامه شب خوش، ۴۶ درصد برنامه فوتبال برتر، ۴۲.۹ درصد برنامه پانتولیگ و ۳۸.۳ درصد برنامه معرکه، ۳۵.۴ درصد برنامه مهمونی، ۳۰.۷ درصد برنامه ماه خدا، ۲۷.۲ درصد برنامه ماه من، ۲۴.۸ درصد برنامه ایران دوست داشتنی، ۲۳.۱ درصد برنامه پاورقی و ۱۷.۵ درصد برنامه برمودا را دیده‌اند.

۴۵.۴ درصد از «ایرانیان» گفته‌اند سریال زیرخاکی، ۲۳.۲ درصد سریال هفت سر اژد‌ها و ۲۰.۴ درصد سریال رستگاری را دیده‌اند.

میزان تماشای این سریال‌های تلویزیونی در بین «بینندگان تلویزیون» حاکی از این است که ۶۵.۵ درصد آنها گفته‌اند سریال زیرخاکی را دیده‌اند. ۳۳.۵ درصد سریال هفت سر اژد‌ها و ۲۹.۴ درصد سریال رستگاری را دیده‌اند.

باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری رادیو تلویزیون